معاون سابق وزیر صمت در گفتگو با پرسون؛

نظارت حلقه گمشده تنظیم بازار / بگیر و ببند در خرده فروشی بی فایده است

گرانی افسار گریخته کالاهای اساسی این روزها موجب شده تا قوت غالب مردم آب رود، چرا که این افزایش قیمت از 100 تا 300 درصد رخ داده است.

به گزارش سایت خبری پرسون، اگر بخواهیم قیمت کالاها را در یک سال اخیر بررسی کنیم متوجه می شویم توان خرید هموطنان مان به مراتب پایین تر آمده است، طبق گزارش میدانی خبرنگار اقتصادی ما برنج خارجی و روغن که جزو اقلام عمده سبد مصرفی خانوار است با تورم زیادی روبرو بوده است؛ برنج هندی که در آخرین روزهای بهمن ماه سال 98 در بازار خرده فروشی به قیمت کیلویی 8 هزار تومان معامله می شد این روزها به مرز 25 هزار تومان یعنی بیش از 300 برابر رشد تورمی را به خود دیده است، روغن جامد نیز که مورد مصرف خانوار پرجمعیت قرار می گیرد از 38 هزار تومان به 60 هزار تومان رسیده است؛ البته در بازار موجود نیست و اگر هم موجود باشد با قیمت 120 هزار تومان به فروش می رسد.

عدس نوع خارجی در خرده فروشی در آخرین روزهای بهمن ماه سال گذشته 10 هزار تومان بوده که این روزها این کالا نیز به مرز 28 هزار تومان رسیده است.

همچنین ماکارونی که به نوعی یکی از کالاهای پرمصرف خانوارهای پرجمعیت و کم درآمد به حساب می آید؛ بسته 700 گرمی آن از 5 هزار تومان در بهمن ماه 98 این روزها به 8 هزار تومان افزایش قیمت پیدا کرده است، در حوزه محصولات لبنی نیز افزایش قیمت به شکل رسمی 25 درصد اعلام شده و غیر رسمی 60 درصد بوده است، تخم مرغ که به عنوان کالای پرمصرف کشورمان به حساب می آید از شانه ای (سی عددی) 15هزار تومان در سال گذشته به یک باره به مرز 48 هزار تومان افزاش یافته است؛ قند، شکر ، مرغ و....نیز به دنبال دیگر کالاها با افزایش قیمت مواجه شده اند و گویا وزارت صمت به عنوان متولی تامین کالا و تنظیم قیمت در بازار از این سیل افزایش قیمت خواب زده شده است.

برای اینکه ببینیم راهکار تنظیم قیمت در بازار چگونه است گفتگویی با محمدصادق مفتح رئیس سابق ستاد تنظیم بازار انجام داده ای که به شرح زیر است.

محمدصادق مفتح عنوان کرد:« متاسفانه بازار عرضه خودرو به شکل انحصاری در اختیار کارخانه داران قرار دارد و آن طور که باید قیمت گذاری عادلانه صورت نمی گیرد و ریشه این آشفتگی قیمت به بازار خودرو برمی گردد، به رانت شبکه فروش خودرو که اجازه نمی دهد قیمت توسط دولت یا بازار در نظر گرفته شود، قیمت گذاری خودرو در کشورمان توسط دو کارخانه بزرگ خودرو سازی مدیریت می شود، البته در پشت پرده قیمت گذاری خودرو قطعه سازان نیز نقش دارند.»

رئیس سابق ستاد تنظیم بازار افزود:« کمبود و افزایش قیمت در کالاهای اساسی به دلیل عدم نظارت و سوء مدیریت دستگاه های نظارتی در لایه های گوناگون تولید و توزیع کالا است، اینکه بیاییم در تنظیم بازار تنها در قسمت توزیع کالا نظارت را اعمال کنیم و بگیر و ببند در بازار خرد انجام دهیم کار غیر حرفه ای است، چرا که نظارت باید در طول تولید کالا تا توزیع همانند یک زنجیره صورت گیرد؛ برای مثال در تولید مرغ و تخم مرغ باید در ابتدا بر نحوه واردات نهاده ها به کشور نظارت شود که در اختیار چه شرکت هایی قرار می گیرد و سپس بر میزان تولید این شرکت ها و توزیع در بازار نظارت اعمال شود، بنابراین تمامی فرایند تولید و توزیع باید بانظارت صورت گیرد و اکتفا به نظارت بر بازار نباشد.»

مفتح ادامه داد:« عرضه کالا در بازار خرده فروشی حلقه آخر به حساب می آید که متاسفانه نظارت ها تنها در مرحله آخر صورت می گیرد که این نوع روش هیچ گاه جوابگوی کنترل تنظیم بازار نخواهد بود و اگر نظارت بر کل چرخه تولید و عرضه صورت گیرد قطعا تنظیم بازار به شکل حرفه ای صورت خواهد گرفت.»


بیشتر بخوانید:

داستان بی خیالی تنظیم بازار در این مقطع سال تکرار شد​

تسلیم بازار مرغ مقابل قیمت ستاد تنظیم


وی گفت:« نظارت بر تولید کالا و عرضه آن از صفر تا صد در گذشته صورت گرفته است، به طور نمونه در ابتدای دهه 90 که اوج تحریم های امریکایی ها به اقتصاد ایران بود شاهد این آشفته بازار در کالاهای اساسی نبودیم، چرا که نظارت در ابتدای تولید تا انتهای توزیع کالا رخ می داد.»

یکی از کارهای اشتباهی که دولت انجام می دهد این است که صادرات را برای تنظیم بازار داخلی سرکوب می کند، راهکار تنظیم بازار داخلی برنامه ریزی تولید و نظارت در تولید کالا است.

معاون سابق وزیر صمت در پاسخ به سوال خبرنگار پرسون در باره اینکه برخی از تجار معتقدند که تا کالایی در بازار با کمبود و افزایش قیمت مواجه می شود دولت اولین اقدامی که انجام می دهد جلو صادرات آن کالا را ممنوع می کند تا بازار داخلی به تعادل برسد در صورتی که می تواند با واردات این تعادل را برقرار کند؛ این در حالی است که تجار ایران برای صادرات آن کالا قرار داد بسته اند و در صورت ارسال نکردن کالا آن تجار در لیست سیاه صادرکنندگان بدعهد قرار خواهند گرفت؟ گفت:« چهار مولفه در اقتصاد کالا وجود دارد، تولید، مصرف، صادرات و واردات در همه کالاها چه در تخم مرغ، برنج، روغن و... به عنوان کالاهای اساسی رصد کردن مسیر تولید تا توزیع مشکلی ندارد، بنده معتقدم اگر در توزیع کالا با کمبود و افزایش قیمت مواجه هستیم در تولید با مشکل مواجه شده ایم و باید مشکل تولید را برطرف کنیم تا وفور کالا صورت گیرد.»

مفتح به موضوع کشتن مرغ های یک روزه در سال گذشته اشاره کرد، گفت:« با معدوم سازی این حجم جوجه مشخص بود که بعد از مدت زمان کوتاهی بازار با کمبود مرغ مواجه خواهد شد و این اتفاق بعد از دو ماه رخ داد و بازار با کمبود تولید مرغ مواجه و به دنبال آن افزایش قیمت رقم خورد، بنابراین نیازی نیست اگر کالایی با کمبود و گرانی در بازار مواجه شد از واردات آن را تامین کنیم بلکه باید مشکل را در تولید برطرف کرد؛ اگر نظارت در تولید رخ دهد و همچنین تولیدات براساس یک برنامه صورت گیرد با کمبود و افزایش قیمت مواجه نخواهیم بود.»

گفتگو از: محمد خادمی

227889