احسان هوشمند

با وجود حساسیت وجدان جمعی نسبت به خودکشی و قتل و به‌ویژه قتل خانوادگی، شوربختانه در حوزه عمومی چنان‌که شایسته و بایسته است، این موضوع مورد توجه و بحث و بررسی و گفت‌وگو و تحلیل قرار نگرفته است. صداوسیما برنامه‌های متنوع تحلیلی، گزارش و خبر و بررسی و تحلیل و میزگرد‌های مستمر و متنوعی را با حضور کارشناسان در ساعات پربیننده یا در شبکه‌های خبری تولید و پخش نکرده است.

در فرصت دو‌ماهه باقی‌مانده تا برگزاری انتخابات، امکان تغییر در رویکرد و روش مسئولان کشور به‌ویژه نهادهای برگزارکننده انتخابات وجود ندارد یا اینکه شرایط عینی کشور به‌ویژه مسائل اقتصادی و گرانی مسکن و لوزام ضروری زندگی و مواد خوراکی و مانند آن تنها تابعی از تصمیم‌های دو ماهه و اقدامات دولت نیست، آن‌هم در شرایطی که دولت توانایی اعمال حاکمیت بر نهادهای غیردولتی را ندارد و در نتیجه این مدار پیچیده و کلاف عجیب‌و‌غریب حکمرانی در شرایط موجود کشور خود مانع ساختاری بزرگی برای پیشبرد هر اصلاحی در ایران امروز است.

به تلقی افکار عمومی، پنهان‌کاری بخشی از ویژگی‌های نظام تدبیر در کشور است. در این شرایط افکار عمومی را به‌سختی می‌توان راضی کرد که در پس هر پدیده یا اتفاق یا امضای اسناد یا هر اتفاق دیگری زوایای پنهان دیگری وجود ندارد. هنوز افکار عمومی آمار دقیقی از تلفات حوادث آبان ماه 1398 ندارد. در این شرایط اعتماد عمومی به‌شدت مخدوش می‌شود.

بهار می‌تواند نویدبخش شور و نشاط در جامعه ایران باشد مشروط بر آنکه ظرفیت‌های داخلی و ابتکار عمل نیروها و جریان‌های سیاسی داخلی معطوف به فهم دقیق از مسائل کشور و ارائه برنامه‌های کارشناسی‌شده برای مواجهه با مسائل ساختاری و تودرتوی کشور باشد.

با وجود توسعه روابط اقتصادی میان ترکیه و ایران، روابط دو کشور در برخی موارد با رقابت جدی همراه بوده است. عراق، سوریه و قفقاز از‌جمله حوزه‌هایی است که دو کشور درگیر رقابت آشکار و نهانی شده‌اند.

گرانی سوخت در آن سوی مرزها و تفاوت قابل ملاحظه قیمت سوخت در ایران با کشور‌های همسایه موجب افزایش انگیزه قاچاق سوخت می‌شود. همچنین چالش‌های توسعه‌ای و شیوع فقر و بی‌کاری در مناطق مرزی و مشکلات پیچیده اقتصادی این مناطق است که موجب روی‌آوردن گروهی به سوخت‌بری می‌شود و در نتیجه تأثیر مستقیمی بر افزایش توان خرید و بهبود نسبی وضعیت زندگی مرزنشینان دارد.