انتخابات اسراییل و توافق جدید با ایالات متحده

بنیامین نتانیاهو پیروزی جو بایدن را به وی تبریک گفت و از چندین دهه دوستی نزدیک سخن گفت. با این حال، جو بایدن پس از گذشت یک ماه از ریاست‌جمهوری هیچ عجله‌ای برای تماس با نخست‌وزیر اسراییل ندارد.

به گزارش سایت خبری پرسون، اردوان امیراصلانی در یادداشتی نوشت:

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل با بی‌محلی رییس‌جمهور جدید امریکا مواجه است که او را مورد عنایت قرار نداده و تا به حال تماسی با وی نداشته است. علاوه بر آن، از آمادگی خود برای ازسرگیری مذاکرات با تهران به شرط بازگشت به تعهدات سخن گفته است. بنابراین نتانیاهو در تلاش برای حفظ وجهه دیپلماتیک خود برای پیروزی در انتخابات پارلمانی اسراییل در 23 مارس است. به دنبال انحلال کنست سیستم پارلمانی یک مجلسی اسراییل به دلیل عدم دستیابی به توافق دولت بر سر بودجه، این انتخابات چهارمین دوره طی دو سال گذشته است که خود نشان از ناکارآمدی پیوند اجباری هشت ماهه میان بنیامین نتانیاهو و رقیب سیاسی وی ژنرال بنی گانتز است. در واقع این اتحاد ترتیب داده شده که به ویژه برای چرخش پست نخست‌وزیری پس از هجده ماه و توافق در مورد بودجه است، پس از سه دوره انتخابات تنگاتنگ میان دو رقیب در بهار سال2020 تصمیم‌گیری شد و کشور را به طولانی‌ترین بحران سیاسی در طول تاریخ خود فرو برد.

با این حال، برای تحقق بخشیدن به تغییر پست نخست‌وزیری در سال 2021 لازم بود که نمایندگان پارلمان در مورد تصویب بودجه واحد برای سال‌های 2020 و 2021 به توافق برسند که ناممکن بودن آن ثابت شده است. با توجه به شرایط استثنایی همه‌گیری و ممنوعیت تجمعات سیاسی، سیاستمداران کارزار انتخاباتی بی‌سابقه‌ای را تجربه می‌کنند. به همین دلیل نامزدها از طریق فیلم‌های تبلیغاتی و شبکه‌های اجتماعی به رقابت می‌پردازند. این کارزار که در واقع یک همه‌پرسی برای انتخاب نخست‌وزیر است، پس از بارها به تعویق افتادن با کیفرخواست سه‌گانه برای فساد مالی، اختلاس و نقض اعتماد نخست‌وزیر همراه شده است. این اولین محاکمه رییس دولت در تاریخ اسراییل خواهد بود.

به‌رغم مشکلات قضایی که نخست‌وزیر پانزده ساله اسراییل با آن دست به گریبان است، حزب لیکود با رهبری وی همچنان در راس آرا باقی مانده است. وی همچنین با تصمیم خود مبنی بر پرداخت چهل درصد بیشتر از سایر کشورها برای واکسیناسیون زودهنگام، از بازخورد مثبتی برای کارزار موفق واکسیناسیون در اسراییل بهره‌مند شده است. از طرف دیگر، باید به یک نارضایتی اشاره شود. با وجود حمایت قاطع نخست‌وزیر اسراییل از چهل و پنجمین رییس‌جمهور ایالات متحده، یهودیان امریکانشین در آخرین انتخابات امریکا از دونالد ترامپ حمایت نکردند. سه‌چهارم آنان ترجیح دادند با اکثریت آرا به جو بایدن رای بدهند. در همین حال، بنی گانتز به دلیل پیمانی که با دولت نتانیاهو بسته است مورد انتقاد قرار گرفته و تا حدی محبوبیتش را در حزب خود که بر اساس نظرسنجی‌های اخیر در رده‌های ششم یا هفتم قرار دارد از دست داده است. بنابراین تهدید واقعی بنیامین نتانیاهو وزیر سابق او گیدئون سار است که در ماه دسامبر گذشته حزب جدید تیکوا هاداشا (به معنی امید جدید) را تاسیس کرد که از لحاظ آرا در جایگاه دوم قرار دارد. از سوی دیگر، ظهور حزب راستگرای افراطی به رهبری وزیر سابق نفتالی بنت نیز می‌تواند تهدید جدی برای بنیامین نتانیاهو به حساب بیاید.

آیا رابطه امریکا و اسراییل در خطر است؟

بنیامین نتانیاهو که به واسطه روابط ویژه خود با دونالد ترامپ بهترین دوست و حامی دولت اسراییل در تاریخ کاخ سفید به خود می‌بالید، پیروزی جو بایدن را به وی تبریک گفت و از چندین دهه دوستی نزدیک سخن گفت. با این حال، جو بایدن پس از گذشت یک ماه از ریاست‌جمهوری هیچ عجله‌ای برای تماس با نخست‌وزیر اسراییل ندارد. این امتناع در میان مبارزات انتخاباتی نشانگر تنش بین متحدان تاریخی است و باعث ایجاد بلوایی در اسراییل شده است. مفسران سیاسی بر موضع نامطلوب نخست‌وزیر در آستانه برکناری تاکید دارند. دنی دانون وزیر سابق و فعال وابسته به لیکود که تا چندی پیش به عنوان سفیر اسراییل در سازمان ملل فعالیت می‌کرد، رییس‌جمهور جدید ایالات متحده را در حساب توییتر خود به چالش کشید و فهرستی از رهبران جهان از جمله فرانسه، ژاپن و کره جنوبی را ارایه داد که وی از زمان روی کار آمدن با آنها تماس گرفته است. «زمان آن فرا رسیده است که با رییس دولت بزرگ‌ترین متحد ایالات متحده تماس گرفته شود.» این درخواست باعث شرمندگی جامعه دیپلماتیک اسراییل شد. به گفته اطرافیان بنیامین نتانیاهو این «ذلت دیپلماتیک» انتقام دنی دانون از کارزار انتخاباتی فعلی است که وی از آن دور مانده است.

درگیری اسراییل و فلسطین در بطن روابط آینده امریکا و اسراییل

در حالی که فلسطینیان خواستار تلاش ایالات متحده برای ایجاد یک فلسطین مستقل هستند، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه دولت بایدن اظهار داشت ایالات متحده از تصمیم انتقادآمیز دونالد ترامپ مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسراییل به جای تل‌آویو که سفارت امریکا نیز بدانجا منتقل شده برنخواهد گشت. در دوران زمامداری ترامپ طرحی برای الحاق سرزمین‌های کرانه باختری توسط اسراییل و به رسمیت شناختن حاکمیت دولت عبری بر جولان اشغالی سوریه و کرانه باختری فلسطین اجرا شد. همچنین تحت رهبری این دولت، دولت یهود توافقنامه‌های عادی‌سازی روابط با مراکش، امارات متحده عربی، بحرین و سودان را رسما اعلام کرد. اسلام‌گرایان حماس و سازمان فتح علیه این توافقنامه‌ها صحبت کرده‌اند و بر این باورند که تنها پس از دستیابی به راه‌حل درگیری اسراییل و فلسطین این موضوع باید مدنظر قرار گیرد. جو بایدن در مواجهه با این وضعیت پرتنش بدون در نظر گرفتن درگیری دو طرف، طرفدار «راه‌حل دو کشور» است.

وی که از واقع‌بینانه نبودن این راه‌حل به خوبی آگاه است از دو طرف درخواست کرده تا از اقدامات یکجانبه که باعث پیچیده‌تر شدن اوضاع می‌شود، اجتناب کنند. بلینکن همچنین خاطرنشان کرد که تعهد دولت آینده ایالات متحده نسبت به امنیت اسراییل مقدس است. با این حال، شاید فراخواندن دیوید فریدمن سفیر ایالات متحده در اورشلیم و حامی شناخته شده الحاق، نشانه تسامح در طرحی است که توسط ترامپ اجرا شده است. از سوی دیگر، در پی انتخابات پارلمانی اسراییل، انتخاباتی نیز در فلسطین برنامه‌ریزی شده است. حتی اگر فلسطین از لحاظ اقتصادی کاملا به اسراییل وابسته شده باشد، نمایندگان سیاسی فلسطین امیدوارند که شکست بنیامین نتانیاهو همراه با انتخاب جو بایدن شانس احیای «راه‌حل دو کشور» را فراهم کند. با این حال، هیچ گونه مذاکره‌ای قبل از ماه مه و انجام انتخابات اسراییل و روشن شدن وضعیت دولت انجام نخواهد شد. احتمال دارد این موضوع آغازگر دستیابی به یک راه‌حل باشد، اگرچه دیگر کسی آن را باور ندارد.

منبع: اعتماد

234106