گفت و گو با فعالان ادبی خراسان شمالی

قافیه های کرونایی شعر

6 ماهی می شود که فضای مجازی جایگزین محافل ادبی شده است و شاعران در فضای مجازی به تبادل و تعامل با یکدیگر دست زده اند و دلخوش هستند به این که در این بستر سروده های خود را با یکدیگر به اشتراک می گذارند.

به گزارش پرسون؛ از نگاه کارشناسان و فعالان این عرصه اگرچه فضای مجازی توانسته بستری باشد برای تبادل نظر و شعرخوانی و قرار گرفتن در جریان برخی تحولات ادبی اما از رهگذر نقد است که هنر کمال پیدا می کند و در صورت تداوم بهره‌مندی از فضای مجازی شاید شاهد تبدیل شدن آن به خرده فرهنگ و سیر نزولی جریان شعر و تولیدات ادبی باشیم.

«حسن اسعدی» استاد زبان و ادبیات فارسی با بیان این که اگرچه در مقوله شعر و ادبیات شاهد برگزاری انجمن های ادبی مجازی و شعرخوانی هستیم و گردهمایی و شعرخوانی مجازی شکل می گیرد اما این شعرخوانی ها فرصت نقد را به افراد نمی دهد، تصریح می کند: در این حرکت عملاً متن را می خوانیم اما نقد نداریم، در حالی که از رهگذر نقد است که هنر کمال پیدا می کند و نواقص کار ارزیابی می شود و به این ترتیب پیرایش و ویرایش ذهنی شکل می گیرد.

وی تاکید می کند: فضای مجازی چنین توانمندی را از ما گرفته است و با وجود این که گردهمایی ها آسان شده و شاعران می توانند در فضای مجازی به آسانی به هم دسترسی داشته باشند و تبادل نظر کنند و در جریان برخی تحولات ادبی قرار گیرند اما نباید فراموش کرد که کیفیت آموختن و انتقاد پایین آمده است.

وی می افزاید: نزول سطح شعر شاعران به واسطه این اتفاق و بهره گیری از این ظرفیت به نوع دیدگاه افراد در خصوص جدیت در پرداختن به فرهنگ، مبانی فرهنگی، جایگاه شعر و لزوم برگشت به محافل ادبی در دوران پسا کرونا در کنار به رسمیت شناختن این آسیب و تلاش برای رفع جبران آن بستگی دارد.

وی اظهارمی کند: اگرچه در این دوران امکان دارد به تعداد بیشتری از آثار ادبی به لحاظ کمیت برسیم اما معتقدم وجود محافل ادبی و نقد آثار به کیفیت آن ها می پردازد و جنبه هنری بیشتری به آثار می بخشد در حالی که امروزه و در شرایط فعلی چنین چیزی امکان پذیر نیست.

این شاعر و پژوهشگر فرهنگ عامه معتقد است: اگرچه شعرخوانی و گردهمایی های مجازی به لحاظ کمی بالاست و در بسیاری از گروه ها شاهد شعرخوانی و برگزاری کلاس های آموزشی هستیم اما وضعیت آن گونه که باید نیست و فضای مجازی محدودیت های خود را دارد.

وی بر آسیب شناسی فرهنگی تاکید و اضافه می کند: بر این اساس باید این مقوله را که گسست کرونایی تا چه اندازه به ما آسیب زده است و برای جبران آن چه راهکارهایی باید داشت و از سوی دیگر چقدر بودجه و امکانات می خواهد، بررسی کرد.

از نگاه «اباصلت رضوانی» شاعر آیینی استان، یکی از پایه های فعالیت ها و تولیدات ادبی، برگزاری جلسات شعر و محافل ادبی و در واقع تاثیر محافل ادبی بر روند تولیدات به اندازه ای مهم است که کسی نمی تواند فعالیت محافل ادبی را نادیده بگیرد و انکار کند.

وی می افزاید: اگرچه وضعیت پیش آمده تاثیر منفی بر روند تولیدات ادبی و همچنین کیفیت آن ها می گذارد اما وجود فعالیت مجازی از نبود فعالیت های ادبی بهتر است، هر چند جای محافل ادبی را نمی گیرد و این خلأ را جبران نمی کند.وی ادامه می دهد: شاعران در فضای مجازی از انگیزه لازم برای تولید آثار برخوردار نیستند و این مقوله در درازمدت سیر نزولی را در جریان شعر به دنبال خواهد داشت.

وی رسیدن به یک راهکار اساسی برای برون رفت از این مسئله را نیازمند بررسی درست، اصولی و سنجیده می داند و اظهار می کند: تداوم این وضعیت آثار سوئی را به جا خواهد گذاشت و جامعه ادبی به ویژه نو قلم ها که نیازمند حضور در محافل ادبی هستند، بیش از دیگران آسیب خواهند دید. البته نباید فراموش کرد این آسیب در تمام ابعاد اعم از کاهش تولیدات و تنزل سطح کیفی آثار و ریزش فعالان این عرصه خواهد بود.«ابوطالب شیرین» هم که سال هاست دستی در شعر و مدیریت محافل ادبی دارد، از کم رنگ شدن روند فعالیت های ادبی به دلیل شرایط پیش آمده سخن می گوید و عزلت نشینی را دستاورد این اتفاق برای اهالی ادب می داند.

وی به فرصتی که چندی پیش برای برگزاری محافل به وجود آمد، اشاره می کند و با اظهار تاسف از این که این فرصت اتفاقی را در این مقوله رقم نزد و هیجانی برای بهره‌مندی از این فرصت و برگزاری محافل ایجاد نشد، می گوید: متاسفانه برگزار نشدن جلسات شعر در حال نهادینه شدن است و کم کم به خرده فرهنگ تبدیل می شود و این به هیچ وجه اتفاق مبارکی نیست. وی خاطرنشان می کند: بیم آن می رود که فرهنگ نشست های مجازی در جامعه در دوران پسا کرونا پررنگ تر شود.

194478