به گزارش سایت خبری پرسون از زنجان، حمام تاریخی یان‌یان خرم‌دره یکی از بناهای تاریخی این شهرستان است که در مرکز شهر خودنمایی می‌کند. این حمام طی سال‌های اخیر کش و قوس‌های فراوانی به خود دیده است تا جایی که ساماندهی و حفاظت از آن به یکی از مطالبات اصلی مردم خرم‌دره شده بود.
این حمام تاریخی پس از سه سال پیگیری در سال ۹۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. این حمام تاریخی ظرفیتی است که با رسیدگی خوب و داشتن متولی می‌تواند با حفظ هویت تاریخی خود به یکی از قطب‌های اصلی گردشگری این منطقه تبدیل شود.
در رابطه با آخرین وضعیت این حمام تاریخی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی زنجان می‌گوید: مراحل مرمت این بنای تاریخی شامل آواربرداری، استحکام‌بخشی و سبک‌سازی بخش فوقانی حمام، آجرفرش، کاشی‌کاری، دیوارکشی، تراش گچ‌کاری‌های فرسوده، سبک‌سازی بام، ایزوگام پشت‌بام و رطوبت‌زدایی داخلی حمام، کف‌سازی بام و نرده‌کشی با مصالح سنتی و آجر توسط سمن یادآوران کهن و زیر نظر معاونت میراث‌فرهنگی انجام شد و اکنون به موزه رستوران تبدیل شده و قابل بهره‌برداری است.
امیر ارجمند با بیان اینکه این حمام تاریخی بیانگر پیشینه، قدمت و تاریخ منطقه است، می‌افزاید: در این موزه - رستوران از اشیای قدیمی و شیوه‌های زندگی آیینی و بومی گذشتگان استفاده خواهد شد تا گردشگران بیشتر با آداب و رسوم این منطقه آشنا ش‍ون‍د.
وی با تاکید بر اینکه این فضا می‌تواند نقش مهمی در رشد و توسعه گردشگری این منطقه ایفا کند، ادامه می‌دهد: افق و آینده درخشانی برای توسعه زیرساخت‌های شهرستان خرم‌دره پیش‌بینی شده که با بهره‌برداری از این حمام، امکان نمایش برخی از آثار تاریخی در این فضا به وجود می‌آید.
این مسئول با بیان اینکه این بنای تاریخی آماده بهره‌برداری برای برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و آیین‌های سنتی و پذیرایی از گردشگران در فضای باز است، تاکید می‌کند: بنای تاریخی حمام یان‌یان در مرکز شهر و در میان بافت سنتی در حاشیه رودخانه کبیر و ضلع غربی خیابان سردار جنگل واقع شده است.
بنای تاریخی حمام «یان‌یان» یکی از قابلیت‌های گردشگری شهرستان خرم‌دره است که در مرکز شهر و در میان بافت سنتی در حاشیه رودخانه کبیر و ضلع غربی خیابان سردار جنگل واقع است.
کلمه (یان‌یان) در زبان ترکی فعل امر از مصدر (یانماق) به معنای (سوختن) آمده است و با توجه به کاربری و عملکرد این بنا که گرمابه است، تاکیدی بر وجود آب‌گرم و گرمای دائمی و نسبتاً زیاد در این بنا است. البته روایت‌هایی نیز در این زمینه وجود دارد، مبنی بر اینکه کوچه‌ای که این حمام در آن قرار گرفته، به قدری باریک و کم‌عرض بوده که مردم هنگام عبور از آن مجبور بودند به اصطلاح (یه‌وری) راه بروند، در زبان ترکی «یان» همان به معنای یه‌وری نیز است.
حمام یان‌یان در ساحل رودخانه کبیر و در منتهی‌الیه سمت شمالی شهر خرم‌دره قرار گرفته، که امروزه با گسترش شهر به سمت جاده ترانزیت، در مرکز آن قرار گرفته است. نزدیکی حمام به رودخانه، احتمالاً به منظور دفع فاضلاب و یا استفاده از آب رودخانه بوده است.
بنای تاریخی حمام «یان‌یان» در مرکز شهر و در میان بافت سنتی در حاشیه رودخانه کبیر و ضلع غربی خیابان سردار جنگل قرار گرفته است. این بنا با ۲۱۰ مترمربع وسعت با سبک معماری حمام‌های دوره صفوی اما در ابعاد کوچک‌تر بنا گشته است.
این بنا شامل فضاهایی چون هشتی ورودی، پای‌شوی‌خانه، گرماخانه، نظافت‌خانه، خزینه‌های آب سرد و آب گرم و گلخن است و تاریخچه ساخت این بنا متعلق به اواخر دوره قاجاریه بوده و تا حدود ۲۵ سال گذشته نیز استفاده می‌شده است.
منبع: ایسنا