یادداشت/ در حالی که در نقاط مختلف کشور سازمان‌های متولی حفاظت از تنوع زیستی در حال برنامه‌ریزی برای حفاظت از یوزپلنگ، پلنگ، خرس سیاه، سمندر امپراتور و سایر گونه‌های ارزشمند جهت حفاظت از تنوع ژنتیکی اکوسیستم‌های متنوع کشورمان هستند در گوشه‌ای دیگری از کشور لودرها و ماشین‌آلات راه‌سازی در حال تخریب خانه این موجودات با ارزش در کوه سبلان می‌باشد.
سایت خبری پرسون - جاده کشی در سبلان طی ماه‌های اخیر مورد نقد بسیاری از رسانه‌های محلی و ملی قرار گرفت اما هیچ نهادی پاسخگوی سوالات کارشناسی و علمی در این حوزه نبود عواقب این جاده‌کشی که با نام متناقض «کمربند سبز» معرفی شده اما در نهایت تبدیل به «کمربند مرگ» خواهد شد، بارها و بارها در رسانه‌ها عنوان شده است اما تبعاتی که در بلندمدت دامن‌گیر مردمان این دیار خواهد شد باید بیشتر مورد توجه مسوولان و مردم قرار گیرد.
سبلان به عنوان یک اکوسیستم کلان در منطقه آذربایجان و به ویژه استان‌های اردبیل و آذربایجان‌شرقی نقش مهمی در پایداری تنوع گیاهی و جانوری دارد. جاده‌ای که در این منطقه احداث خواهد شد تقریبا کل زیستگاه شرقی این کوه را به دو قسمت تقسیم خواهد کرد. این اقدام در ادبیات حفاظت با نام تکه‌تکه شدگی زیستگاه شناخته می‌شود و در میان بوم‌شناسان به عنوان اصلی‌ترین عامل حذف پستانداران بزرگ جثه محسوب می‌شود.
این منطقه از سبلان زیستگاه اصلی خرس قهوه‌ای، گرگ خاکستری، سیاهگوش و ده‌ها جاندار دیگر است که هر کدام نقش بسیار مهمی در پایداری طبیعت و اکوسیستم سبلان دارند. احداث این جاده که با هدف رونق گردشگری انجام می‌گیرد شاید اکنون با تشویق و هورای تماشاگران همراه باشد اما در میان مدت (۱۰ تا ۱۵ سال) باعث حذف گونه‌های مذکور و در بلند مدت (۱۵ تا ۲۰ سال) باعث کاهش و حذف جمعیت گونه‌هایی خواهد شد که نقش صید و صیادی در این منطقه دارند و در طی هزاران سال گذشته به نوعی از پایداری رسیده‌اند.
در حالی که در نقاط مختلف کشور سازمان‌های متولی حفاظت از تنوع زیستی در حال برنامه‌ریزی برای حفاظت از یوزپلنگ، پلنگ، خرس سیاه، سمندر امپراتور و سایر گونه‌های ارزشمند جهت حفاظت از تنوع ژنتیکی اکوسیستم‌های متنوع کشورمان هستند در گوشه‌ای دیگری از کشور لودرها و ماشین‌آلات راه‌سازی در حال تخریب خانه این موجودات با ارزش در کوه سبلان می‌باشد.
تبعات بعدی این جاده‌کشی نابودی تنوع گیاهی ارزشمند دامنه‌های شرقی این کوه تاریخی خواهد بود و در صورت بروز این اتفاق همه ۱۵۰ روستای مشرف به دامنه‌های شمالی، شرقی و جنوبی سبلان باید منتظر رخدادهای ناگواری مانند رانش زمین، سیل و خشک شدن چشمه‌های این منطقه باشند.
با احداث جاده گردشگری تنها بخش طبیعی این کوه مورد تهدید قرار نخواهد گرفت به باور بسیاری از کارشناسان فرهنگی و تاریخی این جاده دقیقا از کنار آثار تمدن‌های کهن این منطقه و یا شاید هم از روی آنها عبور خواهد کرد و این یعنی فاجعه‌ای که آیندگان به سوگ آن خواهند نشست.
این تذکرات به صورت مفصل توسط اساتید دانشگاه و صاحبنظران این حوزه طی جلسات متعدد برای مسوولان و متولیان این جاده‌کشی بازگو شده اما همه این تذکرات بدون پاسخ مانده و اکنون دیگر زمانی هم برای شنیدن دیدگاه‌های دیگر از سوی مسوولان استان اردبیل اختصاص نمی‌یابد. آری گوش‌هایی که خود را بی نیاز از شنیدن نظرات کارشناسان می‌دانند قطعا صدای هیچ فریادی را نخواهند شنید.
نویسنده مسعود لاهوت
